Sv My Motu

De Nederlandse versie staat onder de Engelse versie

For four months, we have been sailing through the enchanting Tuamotus, an archipelago of endless lagoons and coral reefs teeming with life. Here, time seems to stand still: the azure waters, the swaying palms, and the colourful fish float like dancers through the crystal-clear water. It is a paradise, untouched and pure.

But beneath this idyllic surface lies another story. Not far from these dream islands lie Moruroa and Fangataufa, atolls with a much darker past. France used these places as test sites for nuclear weapons, with irreversible consequences for nature and the people who live there. This stark contrast reminds us how vulnerable even the most remote places on Earth are.

Testimonies from the Pacific nuclear tests

In the mid-20th century, the Pacific Ocean became the scene of large-scale nuclear testing. Although these experiments were presented as crucial to national security, the consequences for the local population and the environment proved disastrous. Numerous reports and testimonies document the devastating impact of these tests. Greenpeace has conducted extensive research and collected testimonies in Testimonies: Witnesses of French Nuclear Testing in the South Pacific , in which directly affected people share their harrowing experiences. In addition, the Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire ( IRSN ) provides detailed information in its annual reports on nuclear activities and their impact on people and the environment. The publications of Greenpeace, which has historically strongly opposed French nuclear testing in the Pacific, have contributed to exposing the environmental impact and bringing an end to these tests ( Wikipedia ) . Furthermore, journalistic investigations, such as the article “Almost the entire population of French Polynesia was exposed to high radiation” ( VRT.be ) and “No apologies, but Macron’s admission of guilt for harmful nuclear tests in French Polynesia” ( NOS.nl ), sheds light on the lasting consequences and the French government’s acknowledgement. Together, these sources paint a clear picture of the far-reaching damage caused by the nuclear tests and underline the need to continue to hear the voices of those affected.

Historical context: Nuclear testing in the Pacific

Between 1966 and 1996, France carried out 193 nuclear tests at Moruroa and Fangataufa Atolls in French Polynesia. These tests followed earlier detonations by the United States and the United Kingdom in the Pacific. The locations were chosen for their perceived remoteness, yet they were home to indigenous Polynesian communities who bore the brunt of the radiation fallout. The Cold War era fueled an arms race that led to increased nuclear experiments, often disregarding human and environmental consequences. Despite global opposition, France continued these tests for decades, citing national defence as justification.

Life in the shadow of the tests: personal accounts

The voices of those affected paint a harrowing picture of life under nuclear testing.

Health Impacts: Many Pacific Islanders and French military personnel exposed to radiation suffered from cancers, birth defects, and other severe illnesses. A former Polynesian resident recalled how, after nuclear tests, many villagers started suffering from mysterious illnesses. “We did not know what radiation was, but we saw its effects: children born with deformities, people developing cancers they had never heard of before,” one testimony stated.
Environmental Devastation: Once-pristine atolls became uninhabitable. Witnesses describe the transformation of their lands, dead coral reefs, poisoned waters, and mutations in marine life. A fisherman described the impact on marine life: “The fish we once relied on were gone, and those that remained had strange growths. The sea was no longer the same, and we were afraid to eat what came from it.”
Displacement and Cultural Loss: Entire communities were forced to relocate, severing their deep spiritual and cultural connection to ancestral lands. Many testimonies reflect the emotional toll of losing their homes, traditions, and way of life. One elder recounted the heartbreak of leaving their ancestral land: “They told us it was for our safety, but they never let us return. Our home was taken from us, and with it, a part of our identity.”
Psychological and Social Trauma: The tests instilled fear and uncertainty among the local people. Many recall how their elders told them to stay indoors when the bombs exploded, yet the invisible radiation seeped into their lives, creating a generational burden of suffering.

ttps://www.nuclear-risks.org/fileadmin/user_upload/pdfs/HBWW_EN/fangataufa-moruroa_EN_web.pdf

^{_{https://www.nuclear-risks.org/fileadmin/user_upload/pdfs/HBWW_EN/fangataufa-moruroa_EN_web.pdf}}

Voices of resistance: activism and struggles

Despite immense hardships, affected communities and activists resisted the nuclear program with remarkable courage. Opposition to nuclear testing in the Pacific gained traction both locally and internationally, as awareness of the humanitarian and environmental consequences spread.

Polynesian leaders, environmentalists, and human rights advocates continuously voiced their outrage, demanding an end to nuclear testing. Protest movements emerged across the Pacific, with local communities staging demonstrations despite facing threats and intimidation. French Polynesians, many of whom suffered firsthand from the nuclear fallout, became instrumental in rallying for justice, refusing to let their suffering be ignored.

Greenpeace played a significant role in exposing the realities of nuclear testing. Through reports, media campaigns, and direct action, the organization amplified the voices of affected communities, ensuring that global audiences became aware of the atrocities unfolding in the South Pacific. Their work led to increased diplomatic pressure on France and contributed to the broader anti-nuclear movement.

The most infamous retaliation against Greenpeace occurred in 1985 when French intelligence operatives bombed the Rainbow Warrior, a Greenpeace vessel docked in Auckland, New Zealand. The ship had been preparing to protest French nuclear testing at Moruroa when it was sabotaged, killing Greenpeace photographer Fernando Pereira. This act of state-sponsored violence only strengthened global opposition to nuclear tests, turning the Rainbow Warrior into a powerful symbol of resistance.

Many activists recall the dangers they faced in speaking out against nuclear testing. One former protester recounted, “We were watched, followed, and threatened, but we knew we had to fight. The world needed to see what was happening to our islands. If we stayed silent, who would speak for those who suffered in the shadows?” Their perseverance paid off; years of activism, legal battles, and international pressure eventually led to the cessation of French nuclear tests in 1996. However, the fight for justice did not end there.

Legacy of the tests: Lingering effects today

Even decades after the nuclear tests ceased, their effects continue to haunt the Pacific region. The radioactive contamination left behind in Moruroa and Fangataufa atolls remains a severe ecological threat. Studies have shown that underground nuclear explosions weakened the structure of the atolls, raising fears of potential collapses that could release radioactive waste into the ocean. The lasting environmental damage continues to disrupt marine ecosystems, impacting local fisheries and the livelihoods of many islanders.

For human survivors, the consequences are equally dire. Many Pacific Islanders who lived through the tests suffer from long-term health complications, including thyroid disorders, leukemia, and various forms of cancer. Birth defects and reproductive health issues have been widely reported among families exposed to radiation, with many survivors feeling abandoned by those responsible for their suffering.

Although France has acknowledged some responsibility for the damage caused, efforts at compensation and reparations have been slow and inadequate. The French government established a compensation program, but strict eligibility criteria have left many victims without the support they need. Survivors continue to demand accountability, calling for medical aid, environmental rehabilitation, and full transparency regarding the long-term health risks posed by residual radiation.

Beyond physical and environmental damages, the nuclear tests left deep psychological scars. The trauma of forced displacement, cultural disconnection, and the fear of lingering radiation has been passed down through generations. Many young Polynesians grow up hearing stories of the nuclear era, grappling with a history of injustice that still shapes their communities today.

Despite these challenges, survivors and activists remain steadfast in their pursuit of justice. International awareness campaigns, legal actions, and continued scientific research into the impacts of radiation exposure help to keep the conversation alive. Many hope that by remembering and sharing their stories, future generations will never have to endure the horrors they faced.

As one survivor poignantly expressed, “We were used as guinea pigs. They told us it was safe, but our bodies and our lands say otherwise. We continue to suffer, but we refuse to be forgotten.”

_{^{https://nzhistory.govt.nz/media/photo/mururoa-atoll-bomb-test}}

International legal battles and recognition

In the years following the cessation of nuclear testing, significant international legal actions have continued to advocate for justice and compensation for the victims of nuclear testing in the Pacific. The following examples highlight the ongoing legal struggles and victories in the fight for reparations and accountability:

Marshall Islands nuclear claims tribunal: Following the Compact of Free Association between the United States and the Marshall Islands, the Nuclear Claims Tribunal was established to address the claims of individuals affected by U.S. nuclear testing at Bikini and Enewetak Atolls. Over $563 million was awarded to victims from Bikini Atoll, but funding shortfalls from the U.S. Congress have prevented full compensation for many victims. The U.S. government has also failed to fully honour the Tribunal’s findings for the damages done to the people of these islands.
Mururoa e Tatou advocacy and legal actions: In French Polynesia, the non-governmental organization Mururoa e Tatou has been instrumental in advocating for those affected by French nuclear testing. Founded in 2001, this organization has played a key role in securing court orders for the declassification of nuclear test documents, revealing that the fallout from tests was far worse than originally reported. The organization continues to challenge restrictive compensation laws in France, calling for broader recognition of the health issues faced by residents and workers in the test sites.

Compensation efforts and challenges

Efforts to compensate the victims of nuclear testing have been slow, and many survivors continue to face significant challenges in obtaining the support they need. Notable efforts have been made, but the systems in place often leave those most affected without adequate assistance.

French Compensation Programs: In 2010, France introduced the Morin Law to compensate individuals affected by nuclear testing. However, the law’s strict eligibility criteria have left many victims without compensation. Additionally, the financial support has been limited, with many survivors unable to access the medical aid and environmental rehabilitation they desperately need. The French government’s slow response and minimal recognition of the full scope of the damages continue to hinder real reparative justice.
Pacific Islands Forum and Treaty of Rarotonga: International pressure has been a key factor in pushing for the end of nuclear testing in the region. The 1985 South Pacific Nuclear Free Zone Treaty (Treaty of Rarotonga) helped solidify regional commitments to nuclear disarmament, but the legacy of French nuclear testing in French Polynesia continues to pose ecological and health risks. Further international attention is required to ensure long-term remediation and justice for those affected.

Conclusion: Remembering the voices of the Pacific

The testimonies of those affected by nuclear tests in the Pacific serve as a stark reminder of the human cost of nuclear experimentation. Their stories, documented by Greenpeace and other organizations, ensure that history does not forget the victims. As the world debates nuclear policies today, these voices must remain at the forefront, advocating for justice, reparations, and a future free from nuclear devastation.

A heart’s cry from the Pacific

In the quiet depths of the Pacific Ocean,
Where the winds whispered secrets and the waves danced free,
A darkness fell with a thunderous roar,
As the sky was shattered, forevermore.

The land, once lush and teeming with life,
Was marked by sorrow, by unseen strife.
Beneath the azure, a poison grew,
A silent killer no one knew.

The islands were home to hearts so pure,
But the bomb’s shadow made them endure.
Illness and grief, the land turned cold,
As radiation’s grip took hold.

Fishermen watched as the ocean wept,
No longer a source, but a grave to protect.
Children were born with silent screams,
Their futures haunted by shattered dreams.

The elders wept, their hearts torn apart,
For their homes, their culture, their very heart.
Displaced, they wandered, seeking to find
A place to heal, to leave the past behind.

Yet in the darkest hours of pain,
Voices rose, defying the strain.
Activists, brave, with hearts ablaze,
Fought for justice, in countless ways.

The bombs may have silenced their land,
But not their courage, not their stand.
In the shadows of bombs, they found their voice,
And with it, made the world make a choice.

Though the tests have ended, the scars remain,
The winds still whisper of the pain.
But in each heart, a fire still burns,
For justice, for peace, for the lessons we must learn.

So let the echoes of the bomb not fade,
Let the stories of struggle and strength be laid.
For in every wave, in every cry,
The Pacific’s heart will never die.

By Aagje

Echo’s van de bom

Vier maanden lang zeilen we al door de betoverende Tuamotus, een archipel van oneindige lagunes en koraalriffen die bruisen van leven. Hier lijkt de tijd stil te staan: het azuurblauwe water, de wuivende palmen en de kleurrijke vissen die als dansers door het kristalheldere water zweven. Een paradijs, onaangetast en puur.

Maar onder deze idyllische oppervlakte schuilt een ander verhaal. Niet ver van deze droomeilanden liggen Moruroa en Fangataufa, atollen met een veel duisterder verleden. Frankrijk gebruikte deze plekken als testlocaties voor kernwapens, met onomkeerbare gevolgen voor de natuur en de mensen die hier leven. Een schrijnend contrast, dat ons eraan herinnert hoe kwetsbaar zelfs de meest afgelegen plekken op aarde zijn.

getuigenissen van de kernproeven in de Stille Oceaan

Halverwege de 20e eeuw werd de Stille Oceaan het toneel van grootschalige kernproeven. Hoewel deze experimenten werden gepresenteerd als cruciaal voor de nationale veiligheid, bleken de gevolgen voor de lokale bevolking en het milieu desastreus. Talrijke rapporten en getuigenissen documenteren de verwoestende impact van deze proeven. Greenpeace heeft uitgebreid onderzoek verricht en getuigenissen verzameld in Testimonies: Witnesses of French Nuclear Testing in the South Pacific, waarin direct getroffenen hun schrijnende ervaringen delen. Daarnaast heeft het Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire ( IRSN) in zijn jaarlijkse rapporten gedetailleerde informatie verstrekt over de nucleaire activiteiten en de gevolgen ervan voor mens en milieu. De publicaties van Greenpeace, die zich historisch sterk heeft verzet tegen de Franse kernproeven in de Stille Oceaan, hebben bijgedragen aan het blootleggen van de milieu-impact en het beëindigen van deze testen( Wikipedia ). Verder werpen journalistieke onderzoeken, zoals het artikel “Zowat hele bevolking van Frans-Polynesië werd aan hoge straling blootgesteld” ( VRT.be) en “Geen excuses, wel schulderkenning Macron voor schadelijke kernproeven Frans-Polynesië”(NOS.nl), licht op de blijvende gevolgen en de erkenning door de Franse regering. Samen schetsen deze bronnen een helder beeld van de verstrekkende schade die de kernproeven hebben veroorzaakt en onderstrepen ze de noodzaak om de stemmen van de getroffenen te blijven horen.

Historische context: kernproeven in de Stille Oceaan

Tussen 1966 en 1996 voerde Frankrijk 193 kernproeven uit op de atollen Moruroa en Fangataufa in Frans-Polynesië. Deze proeven volgden op eerdere detonaties door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk in de Stille Oceaan. De locaties werden gekozen vanwege hun waargenomen afgelegen ligging, maar ze waren de thuisbasis van inheemse Polynesische gemeenschappen die de zwaarste lasten van de radioactieve neerslag droegen. Het tijdperk van de Koude Oorlog leidde tot een wapenwedloop die leidde tot meer nucleaire experimenten, waarbij vaak geen rekening werd gehouden met de gevolgen voor mens en milieu. Frankrijk zette deze testen, ondanks wereldwijde tegenstand, tientallen jaren voort, waarbij het landsverdediging als rechtvaardiging aanvoerde.

Leven in de schaduw van de testen: persoonlijke verhalen

De stemmen van de getroffenen schetsen een schrijnend beeld van het leven onder nucleaire testen.

Gezondheidseffecten: veel Pacifische eilandbewoners en Frans militair personeel dat werd blootgesteld aan straling, leden aan kanker, geboorteafwijkingen en andere ernstige ziekten. Een voormalige inwoner van Polynesië herinnerde zich hoe veel dorpelingen na de nucleaire testen aan mysterieuze ziekten begonnen te lijden. “We wisten niet wat straling was, maar we zagen de effecten ervan: kinderen geboren met misvormingen, mensen die kanker kregen waarvan ze nog nooit hadden gehoord“, aldus een getuigenis.
Milieuverwoesting: ooit ongerepte atollen werden onbewoonbaar. Getuigen beschrijven de transformatie van hun land: dode koraalriffen, vergiftigde wateren en mutaties in het zeeleven. Een visser beschreef de impact op het zeeleven: “De vissen waar we ooit op vertrouwden, waren verdwenen en de vissen die overbleven, hadden vreemde uitgroeisels. De zee was niet meer hetzelfde en we waren bang om te eten wat ervan kwam.“
Verplaatsing en cultureel verlies: hele gemeenschappen werden gedwongen te verhuizen, waardoor hun diepe spirituele en culturele band met voorouderlijke landen werd verbroken. Veel getuigenissen weerspiegelen de emotionele tol van het verlies van hun huizen, tradities en manier van leven. Een oudere vertelde over het hartverscheurende verdriet van het verlaten van hun voorouderlijke land: “Ze vertelden ons dat het voor onze veiligheid was, maar ze lieten ons nooit terugkeren. Ons huis werd ons afgenomen en daarmee een deel van onze identiteit.“
Psychologisch en sociaal trauma: de tests brachten angst en onzekerheid teweeg bij de lokale bevolking. Velen herinneren zich hoe hun ouderen hen vertelden binnen te blijven toen de bommen ontploften, maar de onzichtbare straling sijpelde in hun leven en creëerde een generatielange last van lijden.

Stemmen van verzet: activisme en strijd

Ondanks immense ontberingen verzetten getroffen gemeenschappen en activisten zich met opmerkelijke moed tegen het nucleaire programma. De oppositie tegen kernproeven in de Stille Oceaan kreeg zowel lokaal als internationaal meer grip, naarmate het bewustzijn van de humanitaire en ecologische gevolgen zich verspreidde.

Polynesische leiders, milieuactivisten en mensenrechtenactivisten uitten voortdurend hun verontwaardiging en eisten een einde aan de kernproeven. Er ontstonden protestbewegingen in de Stille Oceaan, waarbij lokale gemeenschappen ondanks bedreigingen en intimidatie demonstraties hielden. Frans-Polynesiërs, van wie velen rechtstreeks te lijden hadden onder de nucleaire fall-out, werden instrumenteel in het opkomen voor gerechtigheid en weigerden hun lijden te negeren.

Greenpeace speelde een belangrijke rol bij het blootleggen van de realiteit van kernproeven. Door middel van rapporten, mediacampagnes en directe actie versterkte de organisatie de stemmen van getroffen gemeenschappen, waardoor het wereldwijde publiek zich bewust werd van de wreedheden die zich in de Stille Zuidzee afspeelden. Hun werk leidde tot verhoogde diplomatieke druk op Frankrijk en droeg bij aan de bredere anti-nucleaire beweging.

De meest beruchte vergelding tegen Greenpeace vond plaats in 1985 toen Franse inlichtingendiensten de Rainbow Warrior bombardeerden, een Greenpeace-schip dat aangemeerd lag in Auckland, Nieuw-Zeeland. Het schip bereidde zich voor om te protesteren tegen Franse kernproeven in Moruroa toen het werd gesaboteerd, waarbij Greenpeace-fotograaf Fernando Pereira om het leven kwam. Deze daad van door de staat gesponsord geweld versterkte alleen maar de wereldwijde oppositie tegen kernproeven, waardoor de Rainbow Warrior een krachtig symbool van verzet werd.

Veel activisten herinneren zich de gevaren die ze liepen toen ze zich uitspraken tegen kernproeven. Een voormalige demonstrant vertelde: “We werden bekeken, gevolgd en bedreigd, maar we wisten dat we moesten vechten. De wereld moest zien wat er met onze eilanden gebeurde. Als we stil zouden blijven, wie zou dan spreken voor degenen die in de schaduwen leden?” Hun volharding wierp zijn vruchten af; jaren van activisme, juridische gevechten en internationale druk leidden uiteindelijk tot het staken van de Franse kernproeven in 1996. De strijd voor gerechtigheid eindigde daar echter niet.

De erfenis van de testen: aanhoudende effecten vandaag de dag

Zelfs tientallen jaren nadat de kernproeven stopten, blijven de effecten ervan de Pacifische regio achtervolgen. De radioactieve besmetting die is achtergelaten in de atollen Moruroa en Fangataufa blijft een ernstige ecologische bedreiging. Studies hebben aangetoond dat ondergrondse kernexplosies de structuur van de atollen verzwakten, waardoor er angst ontstond voor mogelijke instortingen die radioactief afval in de oceaan zouden kunnen vrijgeven. De blijvende schade aan het milieu blijft mariene ecosystemen verstoren, met gevolgen voor de lokale visserij en het levensonderhoud van veel eilandbewoners.

Voor menselijke overlevenden zijn de gevolgen even ernstig. Veel Pacific Islanders die de tests hebben overleefd, lijden aan langdurige gezondheidsproblemen, waaronder schildklieraandoeningen, leukemie en verschillende vormen van kanker. Geboorteafwijkingen en problemen met de reproductieve gezondheid zijn veelvuldig gemeld bij families die zijn blootgesteld aan straling, waarbij veel overlevenden zich in de steek gelaten voelen door degenen die verantwoordelijk zijn voor hun lijden.

Hoewel Frankrijk enige verantwoordelijkheid heeft erkend voor de veroorzaakte schade, zijn de inspanningen voor compensatie en herstel traag en ontoereikend geweest. De Franse overheid heeft een compensatieprogramma opgezet, maar strenge toelatingscriteria hebben veel slachtoffers de steun ontnomen die ze nodig hebben. Overlevenden blijven verantwoording eisen en roepen op tot medische hulp, herstel van de omgeving en volledige transparantie met betrekking tot de langetermijnrisico’s voor de gezondheid die reststraling met zich meebrengt.

Naast fysieke en milieuschade hebben de kernproeven diepe psychologische littekens achtergelaten. Het trauma van gedwongen ontheemding, culturele ontkoppeling en de angst voor aanhoudende straling is van generatie op generatie doorgegeven. Veel jonge Polynesiërs groeien op met verhalen over het nucleaire tijdperk en worstelen met een geschiedenis van onrecht die hun gemeenschappen vandaag de dag nog steeds vormgeeft.

Ondanks deze uitdagingen blijven overlevenden en activisten standvastig in hun streven naar rechtvaardigheid. Internationale bewustwordingscampagnes, juridische acties en voortdurend wetenschappelijk onderzoek naar de gevolgen van blootstelling aan straling helpen het gesprek levend te houden. Velen hopen dat toekomstige generaties door hun verhalen te herinneren en te delen, nooit de verschrikkingen hoeven te doorstaan die zij hebben meegemaakt.

Zoals een overlevende het treffend verwoordde: “We werden gebruikt als proefkonijnen. Ze vertelden ons dat het veilig was, maar onze lichamen en onze landen zeggen anders. We lijden nog steeds, maar we weigeren vergeten te worden.”

Internationale juridische gevechten en erkenning

In de jaren na de stopzetting van de kernproeven zijn belangrijke internationale juridische acties blijven pleiten voor gerechtigheid en compensatie voor de slachtoffers van kernproeven in de Stille Oceaan. De volgende voorbeelden benadrukken de voortdurende juridische strijd en overwinningen in de strijd voor herstelbetalingen en verantwoording:

Marshall Islands nuclear claims tribunal: Naar aanleiding van het Compact of Free Association tussen de Verenigde Staten en de Marshall Islands werd het Nuclear Claims Tribunal opgericht om de claims van personen die getroffen zijn door Amerikaanse kernproeven op de atollen Bikini en Enewetak te behandelen. Er werd meer dan $ 563 miljoen toegekend aan slachtoffers van Bikini Atoll, maar tekorten aan financiering door het Amerikaanse Congres hebben volledige compensatie voor veel slachtoffers verhinderd. De Amerikaanse overheid heeft ook nagelaten de bevindingen van het Tribunaal volledig te honoreren voor de schade die is toegebracht aan de bevolking van deze eilanden.
Mururoa e Tatou-pleitbezorging en juridische acties: In Frans-Polynesië heeft de niet-gouvernementele organisatie Mururoa e Tatou een belangrijke rol gespeeld bij het pleiten voor degenen die zijn getroffen door Franse kernproeven. Deze organisatie, opgericht in 2001, heeft een belangrijke rol gespeeld bij het verkrijgen van gerechtelijke bevelen voor de declassificatie van kernproefdocumenten, waaruit bleek dat de gevolgen van de testen veel erger waren dan oorspronkelijk werd gemeld. De organisatie blijft restrictieve compensatiewetten in Frankrijk aanvechten en roept op tot bredere erkenning van de gezondheidsproblemen waarmee inwoners en werknemers op de testlocaties worden geconfronteerd.

Compensatie-inspanningen en uitdagingen

De inspanningen om de slachtoffers van kernproeven te compenseren zijn traag en veel overlevenden blijven aanzienlijke uitdagingen ondervinden bij het verkrijgen van de steun die ze nodig hebben. Er zijn opmerkelijke inspanningen geleverd, maar de bestaande systemen laten degenen die het zwaarst getroffen zijn vaak zonder adequate hulp achter.

Franse compensatieprogramma’s: In 2010 introduceerde Frankrijk de Morin-wet om personen die getroffen zijn door kernproeven te compenseren. De strikte toelatingscriteria van de wet hebben echter veel slachtoffers zonder compensatie achtergelaten. Bovendien is de financiële steun beperkt gebleven, waardoor veel overlevenden geen toegang hebben tot de medische hulp en milieurehabilitatie die ze zo hard nodig hebben. De trage reactie van de Franse regering en de minimale erkenning van de volledige omvang van de schade blijven echte herstelrechtvaardigheid belemmeren.
Pacific Islands Forum en verdrag van Rarotonga: Internationale druk is een belangrijke factor geweest bij het aandringen op het einde van kernproeven in de regio. Het Verdrag van Rarotonga over de nucleaire zone in de Stille Oceaan uit 1985 hielp de regionale toezeggingen voor nucleaire ontwapening te verstevigen, maar de erfenis van de Franse kernproeven in Frans-Polynesië blijft ecologische en gezondheidsrisico’s opleveren. Er is meer internationale aandacht nodig om op de lange termijn herstel en rechtvaardigheid voor de getroffenen te garanderen.

Conclusie: de stemmen van de Stille Oceaan in herinnering roepen

De getuigenissen van degenen die getroffen zijn door kernproeven in de Stille Oceaan dienen als een harde herinnering aan de menselijke kosten van nucleaire experimenten. Hun verhalen, gedocumenteerd door Greenpeace en andere organisaties, zorgen ervoor dat de geschiedenis de slachtoffers niet vergeet. Terwijl de wereld vandaag de dag debatteert over nucleair beleid, moeten deze stemmen voorop blijven staan en pleiten voor rechtvaardigheid, herstelbetalingen en een toekomst zonder nucleaire verwoesting.